Algemene voorwaarden: battle of forms

Dit komt bijvoorbeeld voor wanneer de partij waarmee u zaken doet / gaat doen, uw offerte bevestigt met een e-mail waarin onderaan naar de eigen voorwaarden wordt verwezen (door bijvoorbeeld ook een verwijzingszin met een hyperlink) of dat de andere partij uw algemene voorwaarden niet accepteert.

We noemen deze problematiek “de battle of forms”.

Indien hier sprake van is, biedt artikel 6:225 lid 3 BW voor het Nederlandse recht uitkomst: de algemene voorwaarden waar het eerst naar is verwezen zijn van toepassing, tenzij toepasselijkheid van deze voorwaarden uitdrukkelijk wordt afgewezen in de aanvaarding van de overeenkomst. Hiervoor wordt de term “first shot rule” gebruikt. Kort gezegd: het is dus zaak altijd de eerste partij te zijn die haar algemene voorwaarden van toepassing verklaart. En indien de wederpartij naar eigen algemene voorwaarden verwijst, deze expliciet van de hand te wijzen.

Indien de andere partij toch ‘wint’, dan kunt u altijd proberen te onderhandelen en de meest ongunstige bepalingen proberen te schrappen of wijzigen. Van de algemene voorwaarden afwijkende bepalingen dient u dan in de offerte / overeenkomst op te nemen.

Een praktisch voorbeeld

Een aantal weken geleden heeft de rechtbank Rotterdam (Rechtbank Rotterdam , 27 november 2019, ECLI:NL:RBROT:2019:9364 link) uitspraak gedaan in een zaak waarin een aanbesteder (hierna: “Aanbesteder”) in de uitnodiging tot het doen van een aanbod (het verzoek om een offerte) naar haar eigen algemene voorwaarden verwees. Een aannemer (hierna: “Aannemer”) die hier op in ging, verstrekte een offerte en verklaarde daarbij de Metaalunievoorwaarden van toepassing. Partijen verwijzen dus naar verschillende sets algemene voorwaarden, waardoor hier sprake is van ‘de battle of forms’.

De uitnodiging van Aanbesteder aan Aannemer van het doen van een aanbod is hier het ‘first shot’. Aanbesteder heeft als eerste haar algemene voorwaarden van toepassing verklaard. In haar offerte heeft Aannemer vervolgens weliswaar de Metaalunievoorwaarden van toepassing verklaard, echter de door Aanbesteder toepasselijk verklaarde voorwaarden zijn niet uitdrukkelijk verworpen. Ook het feit dat partijen al langer zaken met elkaar deden waarbij voorheen de algemene voorwaarden van Aannemer van toepassing waren, doet hieraan niet af.

De rechtbank concludeert dat het voorgaande betekent dat de algemene voorwaarden van Aanbesteder toepasselijk zijn en de Metaalunievoorwaarden en de standaardvoorwaarden van Aannemer niet.

Het enkel overrulen van de ‘first shot’ door verwijzing naar uw eigen algemene voorwaarden, betekent dus niet dat u daarmee de eerst van toepassing verklaarde algemene voorwaarden van de hand wijst. Daar is écht het uitdrukkelijk van de hand wijzen voor nodig.