Aedes-modelovereenkomst? Aannemers let op!

Bij complexe projecten in de bouw wordt er steeds vaker gebruik gemaakt van geïntegreerde contractvormen zoals een Design & Build of een Design & Construct contract. De Opdrachtgever zal veelal de rol van de initiatiefnemer vervullen. De Opdrachtnemer heeft in dergelijke gevallen naast de uitvoerende rol ook een ontwerpende rol. Opdrachtgever kan het takenpakket van de Opdrachtnemer eventueel uitbreiden met het meerjarig onderhoud. De door de stichting CROW opgestelde Uniforme Administratieve Voorwaarden voor Geïntegreerde Contracten, oftewel de UAV-GC 2005 vormen hiervoor een belangrijk kader. De eerste helft van 2019 wordt de herziene versie UAV-GC verwacht. Naast de UAV-GC 2005 zijn er ook andere voorwaarden voor een geïntegreerd contract waaronder het  VGBouw- en BouwNed model, het gele boekje van Prorail en de Aedes modelovereenkomsten DB/DBM. Het Aedes-model[1] is een set algemene voorwaarden die is ontworpen ten behoeve van woningcorporaties. In dit artikel wordt stilgestaan bij het Aedes-model.

 Aedes-model

Een van de doelen van de UAV-GC 2005 is het bieden van handvatten voor een evenwichtige verdeling van de rechten, plichten, aanspraken en verantwoordelijkheden tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer. Hoewel de Aedes-modelovereenkomst gebaseerd is op de UAV-GC 2005, wijkt deze op een heel aantal punten van de UAV-GC 2005 af. Deze afwijkingen zijn ten nadele van de Opdrachtnemer. Bouwend Nederland heeft kritische kanttekeningen geplaatst bij het Aedes-model en noemt deze onevenwichtig en onredelijk.[2] Aedes heeft naar aanleiding van deze opmerkingen het model op een aantal punten aangepast, maar naar het oordeel van Bouwend Nederland nog steeds onvoldoende.

 Enkele aandachtspunten voor opdrachtnemer

Door het gebruik van het Aedes-model zal er geen evenwichtige verdeling zijn van rechten, plichten, aanspraken en verplichtingen waardoor de Opdrachtnemer op zijn hoede moet zijn voor de verruiming van zijn aansprakelijkheid en zijn verplichtingen. Er zijn vele punten in het Aedes-model waarbij ten nadele van de Opdrachtnemer wordt afgeweken van de UAV-GC 2005. Om een beeld te schetsen worden enkele punten aangehaald.

Bewijslastverdeling

Het Aedes-model wijkt af van de bewijslastverdeling zoals opgenomen in de UAV-GC 2005. Zo zal de Opdrachtnemer om zijn aansprakelijkheid te beperken, aannemelijk moeten maken dat de schade, de gebreken of de tekortkoming niet te wijten is aan zijn schuld, diens gemachtigden of hulppersonen en dat zij evenmin voor zijn rekening komt. In de UAV-GC 2005 dient de Opdrachtgever aan te tonen dat er van een dergelijke situatie sprake is. Opdrachtnemer zal zich bij toepassing van het Aedes-model dus meer moeten inspannen om zijn aansprakelijkheid te beperken.

Schadevergoeding

Op basis van het Aedes-model kan de Opdrachtgever tot 50% van de aanneemsom aan schadevergoeding vorderen van de Opdrachtnemer, in plaats van de 10% zoals geformuleerd in de UAV-GC. Dit zorgt ervoor dat de Opdrachtgever bij gebruik van het Aedes-model hogere schadeclaims bij de Opdrachtnemer kan neerleggen. De Opdrachtgever kan ook aanspraak maken op aanvullende schadevergoeding. De schadeclaims kunnen zich gedurende een langere periode voordoen vanwege de wijziging van de vervaltermijnen in verjaringstermijnen.

Verantwoordelijkheid voor documenten en vergunningen

In plaats van de Opdrachtgever is in het Aedes-model de Opdrachtnemer verantwoordelijk voor de inhoud van de documenten en ook de onderlinge tegenstrijdigheden tussen deze documenten. Bij gebruik van het Aedes-model is Opdrachtnemer ook verantwoordelijk voor alle benodigde vergunningen, ook als deze niet concreet op zijn werkzaamheden zien. Opdrachtnemer is ook verantwoordelijk voor de coördinatie van zijn werkzaamheden met neven-Opdrachtnemers.

Verrekening

Naast deze verruiming van de aansprakelijkheid en verantwoordelijkheden van de Opdrachtnemer is ook van belang dat de mogelijkheid tot verrekening door de Opdrachtnemer in tegenstelling tot de UAV-GC 2005 in het Aedes-model wordt uitgesloten.

Uit de hiervoor aangehaalde punten blijkt dat de Opdrachtnemer rekening dient te houden met toenemende aansprakelijkheid en meer verantwoordelijkheden wanneer de Opdrachtgever gebruik maakt van het Aedes-model. Deze punten zijn er enkele, er zijn veel meer punten waar het Aedes-model voor de Opdrachtnemer nadelige wijze afwijkt van de UAV-GC. Over het algemeen biedt de UAV-GC 2005 een meer evenwichtige verdeling van de rechten, plichten, aanspraken en verantwoordelijkheden tussen Opdrachtnemer en Opdrachtgever.