Mogelijk zwaardere eisen in aantocht voor een turboliquidatie
Inleiding In 2021 stopten bijna 133.000 ondernemers met hun bedrijf. De Corona-maatregelen zullen in veel gevallen het laatste zetje hebben gegeven. Een veelgebruikte wijze van liquidatie betreft de turboliquidatie. Dit is kort gezegd een uitschrijving van de vennootschap uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel wegens gebrek aan baten. Deze vorm van liquidatie kan misbruik in de hand werken, zodat de wetgever noodzaak heeft gezien tot een voorontwerp van de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie. In dit artikel wordt hier nader op ingegaan. Turboliquidatie Voordat op deze voorgestelde wetgeving wordt ingegaan, eerst de vraag wat een turboliquidatie precies is. Indien een vennootschap niet langer over baten beschikt kan zij, zelfs indien de vennootschap nog schulden heeft , een turboliquidatie toepassen. Dit werkt vrij eenvoudig: de algemene vergadering neemt een ontbindingsbesluit en vervolgens schrijft het bestuur de vennootschap uit bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel, onder de vermelding op het KVK-formulier dat de vennootschap niet langer over baten beschikt. De vennootschap kan het doorlopen van een vereffening of het aanvragen van het faillissement in dat geval achterwege laten. Vereist is wel dat de vennootschap ten tijde van de ontbinding in het geheel geen baten meer heeft. Indien de vennootschap via een turboliquidatie wordt ontbonden terwijl er nog baten zijn, dan doen zich twee risico’s voor: een onbetaalde schuldeiser zou alsnog het faillissement van de vennootschap kunnen aanvragen of de bestuurder van de vennootschap aansprakelijk kunnen houden voor diens schade. Voorontwerp wetsvoorstel Het risico dat de wetgever voorziet en dat aanleiding vormt voor deze voorgestelde wetgeving, is een toename van het risico van misbruik van de regeling van de turboliquidatie waarbij schulden worden achtergelaten, omdat het onbetaald laten van schulden te maken kan hebben met onrechtmatig of frauduleus handelen. Volgens de wetgever zouden malafide bestuurders kunnen toewerken naar een situatie waarin baten ontbreken op het moment van ontbinding (lees: het ontvreemden van baten of het wegsluizen van baten naar het buitenland) om te bewerkstelligen dat de vennootschap ophoudt te bestaan, zonder verantwoording te hoeven afleggen. Bovendien kan de bestuurder ongehinderd zijn activiteiten voortzetten in een nieuwe vennootschap. Schuldeisers worden dan geconfronteerd met een schuldenaar die niet meer bestaat. De doelen van deze voorgestelde wetgeving zijn het vergroten van de transparantie van de turboliquidatie, het verbeteren van de rechtsbescherming van schuldeisers en het effectiever bestrijden van misbruik. In een poging deze doelen te halen, kent de voorgestelde wetgeving de navolgende twee hoofdlijnen: • verantwoordings- en bekendmakingsverplichting voor het bestuur: op het bestuur van de vennootschap komt een verplichting te rusten om in het kader van de liquidatie een aantal stukken openbaar te maken als de vennootschap is ontbonden door een ontbindingsbesluit en daarmee is beëindigd wegens het ontbreken van baten. Dit ongeacht of de vennootschap schulden achterlaat of niet. In deze stukken wordt financiële verantwoording afgelegd over de ontbinding van de vennootschap. Het gaat hierbij om: (i) een (slot-)balans en een staat van baten en lasten over het boekjaar waarin de vennootschap is ontbonden, (ii) een schriftelijke toelichting waaruit de oorzaak blijkt van het ontbreken van baten en het bestaan van eventuele schulden, (iii) een slotuitdelingslijst voor zover met de resterende baten schulden zijn voldaan en (iv) jaarrekeningen als daartoe verplichtingen bestaan die nog niet zijn nagekomen. Deze stukken moeten binnen tien werkdagen na de ontbinding van de vennootschap door het bestuur worden gedeponeerd bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel en bij eventuele andere registers waar de vennootschap is ingeschreven. Nadat het bestuur deze stukken heeft gedeponeerd, stelt het bestuur eventuele schuldeisers hiervan zo spoedig mogelijk op de hoogte; • bestuursverbod: indien een bestuurder niet voldoet aan de voorgestelde deponeringsverplichting, indien een bestuurder voorafgaand aan de ontbinding zonder baten doelbewust één of meer schuldeisers aanmerkelijk heeft benadeeld of indien een bestuurder herhaaldelijk vennootschappen heeft ontbonden zonder baten met achterlating van schulden, dan kan het Openbaar Ministerie de rechtbank verzoeken om een bestuursverbod aan deze bestuurder op te leggen, tenzij de bestuurder hiervan geen persoonlijk verwijt treft. Een bestuursverbod geldt voor een periode van maximaal vijf jaar en vormt een beletsel voor de uitoefening van een functie als bestuurder of commissaris bij andere vennootschappen. Een benoeming tot bestuurder of commissaris in weerwil van dit verbod is nietig. Deze regeling vindt alleen toepassing indien een vennootschap is ontbonden door een ontbindingsbesluit of door een beschikking van de Kamer van Koophandel en één of meer schuldeisers geheel of gedeeltelijk onbetaald zijn gebleven. Tijdelijkheid en inwerkingtreding De tijdelijkheid van deze voorgestelde wetgeving is gelegen in een voorlopige geldigheidsduur van twee jaar, maar wel met mogelijkheid tot verlenging. Dit is ingegeven door de gedachte dat de verwachting bestaat dat na twee jaar geen sprake meer zal zijn van economische effecten als gevolg van de uitbraak van het COVID-19 virus. Over de inwerkingtreding van deze voorgestelde wetgeving is op dit moment nog niets bekend. Tot die tijd is het nog mogelijk om een turboliquidatie toe te passen zonder de hiervoor genoemde voorwaarden. Afsluiting Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of heeft u hulp nodig bij een liquidatie van uw vennootschap, neem dan contact op met ondernemingsrechtadvocaat Philip Vroegrijk: vroegrijk@rassers.nl of 06-25695963.