Sinds 1 juli 1993 is de toepassing van asbest verboden. Asbest is voor de invoering van dit verbod veelvuldig toegepast als bouwmateriaal. Asbestvezels kunnen vrijkomen bij brand, instorten van gebouwen en bij het bewerken en verwijderen van asbesthoudende materialen. Daarnaast kunnen asbestvezels vrijkomen doordat asbestdaken verweerd raken door bijvoorbeeld weersinvloeden. Het inademen daarvan kan schadelijk zijn voor de gezondheid van mensen.
Voor wie geldt het verbod?
Het verbod geldt voor alle eigenaren van vastgoed. Dus voor zowel particulieren, bedrijven als overheidsorganen. Het verbod beperkt zich wel tot het asbesthoudend materiaal dat in contact staat met de buitenlucht. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan dakbedekking van asbestgolfplaten en dakleien met asbest. Het verbod heeft dus geen betrekking op asbesthoudende toepassingen in gebouwen, zoals asbesthoudende isolatie en asbesthoudend dakbeschot. De achtergrond hiervan is dat daken die in contact staan met de buitenlucht – door verwering – zorgen voor verspreiding van asbestvezels naar de leefomgeving. Blijkens de toelichting van de staatssecretaris van I&W op het voorstel tot invoering van het verbod, is ruim driekwart van de onder het verbod vallende asbestdaken te vinden in de agrarische sector. Op dit moment zijn er volgens het ministerie van I&W in Nederland nog zo’n 80 miljoen vierkante meters dakbedekking met asbest.
Asbestdaken tot 31 december 2024
Dat vóór 31 december 2024 geen verbod geldt op asbestdaken, betekent niet dat asbestdaken tot die datum altijd zijn toegestaan. Het college van burgemeester en wethouders of gedeputeerde staten kunnen immers bijvoorbeeld op grond van de Woningwet, het Bouwbesluit 2012, de Wet milieubeheer en de Wet bodembescherming ook vóór 31 december 2024 overtreders door middel van het opleggen van een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang gelasten de asbesthoudende daken te verwijderen. Dit mag alleen als asbestdaken een gevaar opleveren voor de gezondheid of de veiligheid. Dit zal met name het geval zal zijn bij (sterk) verweerde daken. Het bevoegd gezag zal moeten aantonen dat asbestvezels vrijkomen.
Het verwijderen van het asbest
Asbest dient professioneel te worden verwijderd. Hiervoor geldt als uitzondering dat als de hoeveelheid asbest minder dan 35 m2 bedraagt en in goede staat is, een eigenaar een dak (met uitzondering van dakleien) zelf mag verwijderen. Hieraan zijn wel strikte eisen verbonden. In elk geval moet een melding worden gedaan bij de gemeente.
Subsidie
Voor het verwijderen van een asbestdak kan subsidie worden aangevraagd. Particulieren, (agrarische) ondernemingen, non-profit organisaties of overheden kunnen subsidie aanvragen. Met de subsidieregeling is beoogd om eigenaren te stimuleren om asbestdaken op korte termijn te saneren. Slechts voor kosten die gemaakt moeten worden voor het verwijderen van daken groter dan 35 m2 kan subsidie worden aangevraagd. De hoogte van de subsidie is € 4,50 per m2 met een maximum van € 25.000 per adres.
Door de overheid is een totaalbedrag van 75 miljoen euro aan subsidie beschikbaar gesteld. Op 16 oktober 2018 was van dit bedrag al 72,4 miljoen euro geclaimd. Dit betekent dat het zaak is om spoedig een subsidieaanvraag in te dienen. De subsidie wordt toegekend op basis van de volgorde van binnenkomst van de aanvragen. Een subsidieaanvraag dient te worden ingediend binnen zes maanden na het verwijderen van het asbestdak. De indieningstermijn gaat in vanaf de inspectiedatum die is opgenomen op het vrijgavecertificaat van de sanering van het asbestdak.